Muôn kiểu lừa đảo trên không gian mạng

Theo thống kê, vào năm 2023, Việt Nam nằm trong nhóm 10 quốc gia có tội phạm mạng hoạt động mạnh mẽ nhất trên thế giới. Tổng số tiền mà người dân bị lừa đảo qua mạng ước tính từ 8.000 đến 10.000 tỷ đồng, gấp 1,5 lần so với năm 2022. Các hình thức lừa đảo phổ biến hiện nay bao gồm: lừa đảo mua bán hàng hóa, dịch vụ giá rẻ; giả mạo người thân qua tin nhắn, cuộc gọi yêu cầu chuyển tiền; lừa đảo thu thập thông tin cá nhân; dụ dỗ tham gia công việc online; và giả danh công ty tài chính, ngân hàng để hỗ trợ vay tiền.

Thủ đoạn giả danh cán bộ, shipper 

Chủ quan khi thấy nội dung đơn hàng, nhiều người đã chuyển khoản cho người giao hàng (shipper) nhưng lại sập bẫy các đối tượng lừa đảo. Anh P.M.C ở huyện Đan Phượng (Hà Nội) là một nạn nhân bị chiếm đoạt tài sản với thủ đoạn này. Theo Phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP Hà Nội, sáng 15-10 vừa qua, anh C nhận được điện thoại thông báo trả 30.000 đồng phí giao một kiện hàng.

Vì đang bận, anh C đề nghị shipper để hàng ở cửa nhà và thanh toán qua chuyển khoản. Sau khi chuyển tiền vào số tài khoản được cung cấp, anh C được đối tượng thông báo bị nhầm số tài khoản và thao tác chuyển nhầm đã khiến anh C vô tình đăng ký làm thành viên công ty giao hàng. Nếu không hủy, mỗi tháng, anh C sẽ bị trừ 3,5 triệu đồng. Nghe theo hướng dẫn của đối tượng để hủy đăng ký, anh C truy cập vào một đường link, làm theo các bước nhưng sau đó tài khoản đã bị mất hơn 183 triệu đồng.

Thủ đoạn giả danh cán bộ làm việc tại các cơ quan nhà nước gọi điện để lừa đảo đã xuất hiện từ lâu, nhưng vẫn có nhiều người mắc bẫy bởi "kịch bản" lừa đảo liên tục thay đổi. Một số thủ đoạn thường được các đối tượng sử dụng là xác thực thông tin định danh cá nhân, mời nâng cấp thẻ tín dụng, vay tiền trực tuyến với thủ tục dễ dàng, lãi suất thấp, thông báo tài khoản ngân hàng phát sinh giao dịch đáng ngờ, hướng dẫn cập nhật sinh trắc học, thông tin tài khoản...

Sau đó, các đối tượng thao túng tâm lý và yêu cầu nạn nhân làm theo hướng dẫn, cung cấp thông tin đăng nhập, mật khẩu và đặc biệt là mã OTP. Trao đổi với chúng tôi, Trung tá Triệu Mạnh Tùng, Phó cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) cho biết: “Tình trạng giả danh cán bộ công tác tại các cơ quan nhà nước để lừa đảo tuy không mới nhưng do không ít người dân mất cảnh giác nên chúng vẫn chiếm được lòng tin và thực hiện hành vi lừa đảo. Trong trường hợp nhận được tin nhắn trên các nền tảng mạng xã hội hoặc những cuộc gọi nghi vấn, người dân cần cẩn thận xác minh hoặc liên hệ với cơ quan công an gần nhất”.