Chiến dịch bảo vệ an toàn, an ninh mạng cho trẻ em

Để có thể bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng Chính phủ cũng đã đề ra nhiều giải pháp đồng bộ, cần sự vào cuộc của toàn xã hội, cụ thể như trong quyết định 830/QĐ- Ttg đã đề cập 05 nhóm nhiệm vụ, giải pháp cần chú trọng triển khai trong công tác bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng bao gồm:

(1) Xây dựng, hoàn thiện hành lang pháp lý: Xây dựng hành lang pháp lý với việc đặt trẻ làm trung tâm trong việc xây dựng chính sách, và lấy ý kiến của trẻ về cơ chế và chính sách tác động đến trẻ;

(2) Giáo dục, truyền thông nâng cao nhận thức và trang bị kỹ năng: Tổ chức các hoạt động truyền thông, nâng cao nhận thức ở quy mô quốc gia. Việc nâng cao nhận thức được thể hiện thông qua chương trình giáo dục các nội dung trang bị kiến thức về môi trường mạng cho trẻ em, khuyến khích cha mẹ, người chăm sóc trẻ, giáo viên cập nhật các kiến thức, phương pháp hướng dẫn trẻ các kỹ năng tự bảo vệ mình, có khả năng tự phát hiện và tố cáo các hành vi có nguy cơ xâm hại khi tham gia trên môi trường mạng

(3) Triển khai các biện pháp, giải pháp kỹ thuật, ứng dụng công nghệ: Triển khai các giải pháp kỹ thuật nhằm kết nối, chia sẻ dữ liệu, thu thập, phân tích thông tin, giám sát việc tuân thủ chặn lọc, gỡ bỏ các nội dung xâm hại trẻ trên môi trường mạng;

(4) Hoàn thiện cơ cấu tổ chức, nâng cao năng lực thực thi pháp luật; (Hoàn thiện cơ cấu tổ chức đào tạo, đào tạo lại đội ngũ cán bộ để đáp ứng các yêu cầu về chuyên môn nghiệp vụ, kịp thời ứng phó với các vấn đề liên quan đến trẻ em trên môi trường mạng

(5) Tăng cường hợp tác quốc tế

Đối với Cha mẹ, thầy cô, người chăm sóc trẻ cần lưu ý 

Che chở: Đồng hành bảo vệ, lắng nghe che chở trẻ em khi trẻ gặp bất kỳ sự khó khăn nào, hướng dẫn con trẻ cách xử lý tình huống gặp phải phù hợp với độ tuổi.

**Chú ý: **Luôn chú ý, theo dõi, giám sát hoạt động của con trẻ khi trẻ tham gia không gian mạng.

Thứ 1: Nâng cao nhận thức cho trẻ về việc sử dụng internet an toàn, mạng xã hội an toàn: Hiện nay, các mạng xã hội đều có các tiêu chuẩn cộng đồng quy định độ tuổi trẻ được sử dụng mạng xã hội. Ví dụ đa phần các mạng xã hội quy định độ tuổi được phép sử dụng là 13 tuổi. Song rất nhiều bố mẹ không để ý đến các quy định này nên đó là nguyên nhân đầu tiên trẻ thường tiếp cận thông tin không phù hợp. Do đó, quan trọng nhất là nhận thức “Chỉ có trẻ sử dụng khi đủ tuổi và thường xuyên phải chia sẻ cho con các rủi ro con có thể gặp phải và cách đối phó.”

Thứ 2: Thiết lập các quy tắc về việc sử dụng máy tính, thiết bị mạng cho con cái mình Quy định độ tuổi sử dụng, thời gian sử dụng và thiết lập các tính năng giúp trẻ an toàn. Ví dụ đối với trẻ em khi sử dụng youtube hay cho trẻ sử dụng youtube kid hoặc nếu bắt buộc phải sử dụng youtube hãy vào phần cài đặt chọn chế độ, kích hoạt chế độ hạn chế. HOặc khi sử dụng nền tảng mạng xã hội như Facebook, Tiktok, zalo … hãy dạy trẻ sử dụng chế độ riêng tư và cài đặt an toàn…

Thứ 3: Trang bị các giải pháp bảo vệ an toàn thông tin cho gia đình như các phần mềm phòng chống mã độc, virus, các giải pháp chặn lọc thông tin xấu, sản phẩm giám sát và ngăn chặn các thông tin độc hại khi con cái truy cập Một số phần mềm miễn phí ví dụ: Cyberpurify kid có thể cài đặt trên add on trình duyệt; khi cài đặt phần mềm này thì có thể chặn lọc các nội dung độc hại tự động theo phương thức làm mờ hoặc chuyển hướng. Hoặc có thể cài đặt các ứng dụng như Mobile guard; google family link; kaperskysafe kid. Ttrong trường hợp có quá nhiều thiết bị sử dụng ở nhà thì có thể chọn giải pháp kiểm soát chỉ thông qua 1 thiết bị wifi như giải pháp Safegate Family của SCS hay Cyberpurify egg của Cyberpurify… Để bảo vệ trẻ em khỏi những nguy hiểm trên môi trường mạng, Trung tâm VNCERT/CC - đơn vị thường trực của Mạng lưới ứng cứu bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng cũng tổng hợp rất nhiều thông tin các giải pháp đồng hành cùng con. 

Thứ 4: Luôn quan tâm, sát sao với những nội dung trên mạng mà con cái đang tiếp cận trên không gian mạng. Quan tâm nhiều hơn đến cảm xúc của con cái, việc không được tham gia các hoạt động ngoài trời dễ dẫn đến việc trẻ nhỏ tìm đến các nội dung giải trí trên mạng.

Điều quan trọng nhất là trang bị cho trẻ những kiến thức và kinh nghiệm sử dụng mạng một cách an toàn, có thể xem như là “vắc xin số” để trẻ em tự bảo vệ mình và phát triển an toàn, lành mạnh trong môi trường mạng.