Tuy nhiên, bên cạnh những bước tiến đáng kể trong môi trường số hóa, lực lượng tiểu thương tại các chợ truyền thống, vốn là nhóm đối tượng yếu thế trong hệ sinh thái số, đang đứng trước nhiều thách thức để thích nghi và phát triển.

Trước thực trạng đó, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) đã biên soạn và chính thức công bố cuốn “Sổ tay hướng dẫn chuyển đổi số tiểu thương chợ truyền thống”, với mục tiêu trang bị kiến thức chuyển đổi số cho tiểu thương chợ truyền thống; chia sẻ kinh nghiệm các mẹo hay bán hàng trực tuyến từ các “nhà bán hàng thành công” và các kỹ năng bán hàng hiện đại tăng doanh số. Tài liệu được phát hành trực tuyến tại địa chỉ: https://sotay.tieuthuongvietnam.vn.

Cuốn Sổ tay hướng dẫn chuyển đổi số tiểu thương chợ truyền thống được thiết kế với nội dung đơn giản, dễ tiếp cận, bám sát thực tiễn hoạt động kinh doanh của tiểu thương, đồng thời cung cấp các bước hướng dẫn cụ thể trong hành trình chuyển đổi số. Đây được kỳ vọng là công cụ hỗ trợ đắc lực giúp các hộ kinh doanh nhỏ lẻ tại chợ truyền thống không bị bỏ lại phía sau trong quá trình phát triển của nền kinh tế số.

Khác với những tài liệu học thuật khô khan, cuốn sổ tay này được viết bằng giọng văn thân thiện, minh họa cụ thể qua câu chuyện đời thực của chính các tiểu thương ở chợ truyền thống hiện nay. Từ đó, bà con thấy mình trong từng ví dụ, từng chỉ dẫn cụ thể như: “Làm sao để livestream hiệu quả?”, “Tại sao phải đóng gói hàng kỹ lưỡng?”, hay “Cách dùng ví điện tử để nhận chuyển khoản cho nhanh gọn, an toàn”. Mọi thứ đều được hướng dẫn theo từng bước, kèm hình ảnh minh họa sống động, như một lớp học thực hành ngay trên tay.

Đặc biệt, Sổ tay hướng dẫn chuyển đổi số tiểu thương chợ truyền thống không chỉ hướng dẫn sử dụng TikTok Shop, Shopee, Zalo OA, chatbot tự động hay quét mã QR, mà còn mở rộng kiến thức cho bà con về cách quản lý chi tiêu, theo dõi lãi - lỗ, và xây dựng thương hiệu cá nhân trên môi trường số. Những nội dung tưởng chừng xa lạ như "ứng dụng AI" hay "sử dụng phần mềm bán hàng miễn phí" giờ đây được giải thích một cách gần gũi, dễ tiếp cận,  thậm chí có thể làm được ngay trong ngày đầu tiên, chỉ với một chiếc điện thoại thông minh.

Không chỉ dừng lại ở một lần xuất bản, cuốn sổ tay này sẽ được Bộ Công Thương cập nhật liên tục để phù hợp với sự thay đổi của nền tảng công nghệ và hành vi người tiêu dùng. Đó là sự khẳng định cho cam kết lâu dài: bà con tiểu thương sẽ không bị bỏ rơi trong hành trình số hóa, mà ngược lại, được đồng hành, hỗ trợ tận nơi. Bên cạnh việc cung cấp sổ tay dưới dạng tài liệu PDF, Bộ Công Thương cũng sẽ phát hành các phiên bản podcast và video ngắn trên các nền tảng mạng xã hội tại địa chỉ: https://tiktok.com/@tieuthuongvietnam.

Sự ra đời của cuốn sổ tay là một phần quan trọng trong Chương trình chuyển đổi số cho tiểu thương chợ truyền thống, nơi các mô hình thực tế như livestream bán hàng, phần mềm quản lý đơn giản, thanh toán không tiền mặt và quảng bá trên sàn thương mại điện tử được triển khai đồng bộ. Những giải pháp này không chỉ giúp bà con tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn góp phần nâng cao chất lượng phục vụ, mở rộng tệp khách hàng và tăng lợi nhuận.

Bên cạnh đó, chương trình còn góp phần nâng cao nhận thức số, xóa bỏ rào cản tâm lý “mình không biết công nghệ”, giúp từng người bán ở chợ nhỏ có thể vươn ra thị trường rộng lớn hơn, sánh bước cùng các hình thức kinh doanh hiện đại. Với sự hỗ trợ đúng lúc và đúng cách, chính những sạp hàng truyền thống lại đang trở thành điểm sáng trong bản đồ số của thương mại Việt Nam.

Chuyển đổi số không còn là thứ gì đó xa xôi, không còn là sân chơi riêng của doanh nghiệp lớn. Nay, bà con bán rau, bán cá, bán gia vị, cũng có thể “lên sàn”, chốt đơn bằng livestream, nhận thanh toán qua mã QR và chăm sóc khách hàng bằng chatbot. Đó là hành trình không dễ, nhưng đã có một cẩm nang “gối đầu” cùng bà con đi từng bước, chính là cuốn Sổ tay hướng dẫn chuyển đổi số tiểu thương chợ truyền thống.

Với sự lan tỏa và áp dụng rộng rãi, Chương trình chuyển đổi số tiểu thương kỳ vọng sẽ nâng cao năng lực kinh doanh cho hàng triệu hộ kinh doanh cá thể, đưa họ hòa nhập vào hệ sinh thái số của quốc gia, góp phần phát triển thương mại điện tử và thúc đẩy nền kinh tế hiện đại, công bằng và bền vững.